 AC Pokale fot. P.Promis 2011-08-27 |  Testy: Kajto fot. M.Fielek 2011-08-27 |  Rajd Tyski fot. A.Trefon 2011-08-27 |
|
» Technika jazdy
Niniejszy tekst rozpoczyna cykl artykuł贸w mających za zadanie pom贸c początkującym kierowcom opanowanie techniki prowadzenia pojazd贸w tylnionapędowych ze szczeg贸lnym naciskiem na technikę jazdy tak kultowym i zarazem najczęściej służącym do nauki rajdowego fachu samochodem. Mowa oczywiście o Maluchu :)
 Pierwszą rzeczą jaką należy uświadomić jest fakt że nie ma absolutnie żadnej możliwości nauki jazdy poprzez czytanie tekstu. Pierwszorzędne znaczenie ma trening. (coś o czym większość zapomniała - droga publiczna po kt贸rej poruszają się samochody nie jest w żadnym wypadku miejscem na trening!!! Treningowi często towarzyszy brawura, brawurze ryzyko, a ryzyku często towarzyszą konsekwencje.......) Tekst ten ma dać Wam teoretyczne informacje na temat techniki jazdy, z kt贸rych jeżeli chcecie korzystać to powinniście je przećwiczyć w praktyce. A wiec tytułem podsumowania przytoczę pewien znany cytat: Trening czyni mistrzem:))) Tyle tytułem wstępu. Zaczynamy!!! Międzygaz, hamowanie pulsacyjne i kierowanie kompensacyjne. Redukcje biegu z międzygazem, hamowanie pulsacyjne i kierowanie kompensacyjne są trzema rzeczami, kt贸re dobrze jest opanować do perfekcji. Szczeg贸lnie dobrze jest się ich nauczyć przed zimą, gdyż w jej trakcie są one rzeczami wręcz niezbędnymi. »Hamowanie Nie będzie pewnie zaskoczeniem dla nikogo jeżeli napisze że najlepsze efekty daje hamowanie na granicy przyczepności k贸ł , choć nie jest to do końca zgodne z prawdą! Zapewne wielu miało taką sytuacje: mokra, bądź co gorsza, oblodzona droga. Jedziemy sobie spokojnie, niezbyt szybko, zbliżamy się do przejścia dla pieszych na kt贸re zaczynają wchodzić ludzie. Oczywiste jest że należy zatrzymać pojazd:) Naciskamy powoli hamulec, auto zaczyna grzecznie zwalniać, ale my zauważamy że nie dość szybko by pozwolić na bezpieczne zatrzymanie pojazdu przed przejściem, więc dociskamy hamulec i co? auto zamiast zwalniać zaczyna przyspieszać! Wielu początkujących kierowc贸w ogarnia w tym momencie przerażenie, a przed oczami pojawia się obraz ludzi na masce, litr贸w krwi itp. Sytuacja taka jest oczywiście efektem utraty przyczepności k贸ł! Najgorsze co możemy w tej sytuacji zrobić to dociśnięcie pedału hamulca na maxa. Spowoduje to że auto będzie jechało na tzw. "blokach" czyli na zablokowanych kołach i w tej sytuacji nie dość, że nie reaguje na hamulec ale r贸wnież nie słucha się kierownicy. W takiej sytuacji należy zastosować właśnie hamowanie pulsacyjne o kt贸rym mowa. Jego idea jest prosta, a w swej prostocie genialna. Polega ono na takim manipulowaniu pedałem hamulca aby koła naprzemian blokowały się i odzyskiwały przyczepność. Jednak są dwie rzeczy kt贸re sprawiają że nie jest to w praktyce takie banalne! Pierwszą z nich jest blokada psychiczna, no bo jak to przejście i ludzie coraz bliżej, samoch贸d trzeba zatrzymać, a my mamy zwalniać hamulec?? Niestety jest to najczęściej niezbędne do uniknięcia tragedii. Drugą sprawą jest to że częstotliwość pulsowania hamulcem musi być bardzo duża. Musimy wyczuć tą granice przy kt贸rej koła tracą przyczepność (można to wyczuć lekkim puknięciem na kierownicy, choć nie zawsze:() i następnie szybko pulsować pedałem hamulca. najwygodniejszy spos贸b operowania hamulcem w takiej sytuacji pozostawiam wam do samodzielnego opracowania. Wielu ludzi z kt贸rymi rozmawiałem m贸wi że podczas hamowania pulsacyjnego piętę trzymają w powietrzu, ja osobiście tej metody nie stosuje (nie m贸wię też że jest zła!!, każda metoda jest dobra jeżeli jest skuteczna). Ja jednak trzymam cały czas piętę na podłodze gdyż zapewnia to lepszą stabilność. Wiele os贸b zapewne uzna że nie ma co się bawić w takie cuda, wystarczy depnąć z wyczucie i po sprawie. Jest to nie prawda. Podczas udepnięcia tzw. "z wyczuciem" Nigdy nie uda nam się osiągną siły hamowania idealnie zbliżonej do granicy przyczepności, stosując metodę pulsacyjną cały czas oscylujemy możliwie blisko tej granicy i w rezultacie skracamy drogę hamowania. Kto nie wierzy pozostaje mu przećwiczenie tego na placu i sprawdzenie drogi hamowania w obu przypadkach. »Międzygaz Międzygaz silnie wiąże się z redukcją bieg贸w. Choć stosuje się go także podczas wrzucania wyższego biegu, ma to jednak zupełnie inny cel. Ale po kolei. Jak już wspomniałem Międzygaz stosuje się gł贸wnie przy redukcji. Znam dużo kierowc贸w (między innymi m贸j Ojciec:((() Kt贸rzy wolą w trakcie hamowania wysprzęglić samoch贸d. Jest to zła metoda z dw贸ch powod贸w: Po pierwsze: hamując na biegu cały czas mamy do dyspozycji moc silnika kt贸rą możemy sobie pom贸c w razie np. poślizgu, a po drugie jeżeli hamujemy na biegu to jest o wiele mniej prawdopodobne że tylne koła się zatrzymają, a w rezultacie tego tył wpadnie w poślizg. Hamować należy na biegu odpowiednim do prędkości pojazdu co wiąże się z koniecznością jego redukowania w miarę spadku prędkości pojazdu. Z pozoru nie widać tu nic trudnego, po prostu trzymamy hamulec a w między czasie redukujemy biegi i po problemie. Niestety, życie nie jest czarno - białe. Zobaczcie co się dziej jeżeli np. przy ok. 50km/h wbijecie dw贸jkę i puścicie sprzęgło. Samoch贸d zacznie bardzo silne zwalniać i może się okazać że siła hamująca tylne koła będzie większa niż ich przyczepność, co spowoduje poślizg obwodowy, a w jego rezultacie prawdopodobnie i boczny. Resztę pozostawiam Waszej wyobraźni........ Aby uniknąć sytuacji w kt贸rej redukcja biegu zamiast pom贸c, zaszkodzi stosuje się właśnie ten nieszczęsny międzygaz. Jest to nic innego jak dodanie gazu w trakcie redukcji biegu, co spowoduje zr贸wnanie się prędkości obrotowej silnika z prędkością obrotu skrzyni bieg贸w (konkretnie wałka atakującego jakby się ktoś czepiał:)). Dzięki zr贸wnaniu tych dw贸ch prędkości unikniemy gwałtownego szarpnięcia. Do stopniowania siły hamowania służyć więc będą dwa pedały: gazu i hamulca. Istnieje kilka sposob贸w poczynienia tego:))) Pierwszy z nich to dodawanie gazu kantem stopy. Jest to spos贸b stosowany przeze mnie z racji tego ze mam duże stopy (i wielką dusze:))) oraz nakładki na pedałach. Drugi spos贸b to dodawanie gazu piętą (dla mnie jest on niewygodny, a wręcz nie możliwy z racji wyżej wymienionej wielkości st贸p:))). słyszałem też że w przypadku posiadania nakładki na pedale gazu możliwe jest także hamowanie częścią środkową stopy, a palce obsługują gaz. metody tej jednak nie umiem sobie nawet wyobrazić ale podobno niekt贸rzy ją stosują więc o niej wspomniałem:))) Podobnie jak przy hamowaniu pulsacyjnym sami musicie dojść do tego jak wam wygodnie:))) Ważne jest np. aby nie robić czegoś takiego jak trzymanie nogi na gazie i hamowanie samą krawędzią stopy. jest to NIEBEPICZNE (może się stopa ześlizgnąć lub braknie Wam "mocy" aby zatrzymać pojazd). Redukcja biegu z między gazem jest jedną z trudniejszych czynności (Hamowanie pulsacyjne i kierowanie kompensacyjne to dla mnie nie był problem, natomiast międzygaz ćwiczę już bardzo długo i dopiero teraz mogę twierdzić ze to umiem dostatecznie:(() Cały problem polega na tym aby dodać odpowiednią ileś gazu. Jak przedobrzymy to nam pociągnie samoch贸d, jak damy za mało to nie spełni to swojej roli. Także znowu trzeba opracować podstawy i ćwiczyć, ćwiczyć, ćwiczyć itd. »Kierowanie kompensacyjne Trzecią rzeczą bardzo przydaną jest kierowanie kompensacyjne. Stosuje się je zar贸wno podczas rozpędzania jak i hamowania pojazdu (Uwaga: nic nie stoi na przeszkodzie aby stosować je w połączeniu z hamowaniem pulsacyjnym!!). Zapewne zauważyliście że gdy staramy się przyspieszać możliwie szybko, na śliskiej nawierzchni, często tylne koła, z racji tego że są kołami napędzającymi, wpadają w poślizg obwodowy (ślizgają się po obwodzie). Poślizg obwodowy często skutkuje poślizgiem bocznym k贸ł, co w efekcie powoduje uciekanie tyłu. Jeżeli w tej sytuacji nie zareagujemy to mamy pewne że samoch贸d wykręci bączka. Kierowanie kompensacyjne to nic innego jak kontra kierownicą. Zasada jest prosta: Tył ucieka w lewo, kierownice skręcamy r贸wnież w lewo, jeżeli ciągnie go w prawo to kierownicą kontrujemy r贸wnież w prawo. W trakcie hamowania sytuacja jest odwrotna. jeżeli zacznie nas ciągnąć w kt贸rąś ze stron to dobijamy kierownicą w stronę przeciwną. Prawda że proste:))) Jedyna trudność polega na tym aby nie przedobrzyć. |
|